Cụ thể, Cố vấn an ninh quốc gia Philippines kiêm lãnh đạo NTF-WPS Hermogenes Esperon Jr cho hay trong cuộc tuần tra hôm 9.5, nhóm này phát hiện ít nhất 287 tàu dân quân biển của Trung Quốc hiện diện rải rác xung quanh nhiều thực thể khác nhau ở biển Tây Philippines, vùng biển Manila tuyên bố có chủ quyền ở Biển Đông.

Con số trên nhiều hơn 220 tàu bị cho là thuộc lực lương dân quân biển Trung Quốc mà đã hiện diện trái phép xung quanh đá Ba Đầu trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam hồi tháng 3 rồi sau đó phân tán đến nhiều thực thể khác ở Biển Đông.

Ông Esperon cho biết thêm nhiều nhóm tàu dân quân biển Trung Quốc tụ tập tại những thực thể bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp và biến thành đảo nhân tạo ở Biển Đông.

Theo các chuyên gia quân sự, Bắc Kinh có một lực lượng hải quân mà họ không thừa nhận là tồn tại và đội quân này hiện diện ở nhiều khu vực của Biển Đông.

Lực lượng này được gọi là “Những người đàn ông xanh bé nhỏ” của Trung Quốc - lực lượng dân quân biển gồm hàng trăm tàu và hàng nghìn thuỷ thủ.

Trung Quốc chưa bao giờ thừa nhận sự hiện diện của đội quân này khi bị chất vấn và chỉ gọi đó là “dân quân biển”. Tuy nhiên, các chuyên gia phương Tây cho rằng cái gọi là dân quân biển này thực chất là một phần không thể tách rời trong nỗ lực thực thi các yêu sách chủ quyền phi pháp của Bắc Kinh ở Biển Đông.

CNN dẫn lời các chuyên gia nói, các con tàu được sơn màu xanh và thuỷ thủ đoàn của nó (được cho là do Quân đội Trung Quốc kiểm soát và tài trợ) có thể nhanh chóng đưa sự hiện diện lớn của Trung Quốc tới quanh các bãi đá ngầm và đảo tranh chấp.

Lực lượng dân quân trên đã trở thành tiêu đề của nhiều bài báo vào tháng trước khi hơn 200 tàu cá Trung Quốc tập trung quanh Đá Ba Đầu (tên tiếng Anh là Whitsun Reef), thuộc cụm Sinh Tồn nằm trong quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Các nhà phân tích tại viện nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS) tại Singapore cho hay, họ chưa từng thấy một chiến dịch nào của Trung Quốc ở quy mô như vậy trước đây.

Đá Ba Đầu là một rạn san hô hình chữ V có tổng diện tích khoảng 10km2, chỉ nổi lên khỏi mặt nước khi thủy triều xuống thấp. Nó nằm trong vùng 12 hải lý của cụm đảo Sinh Tồn Đông thuộc chủ quyền Việt Nam.

Trước đó vào hôm 25/3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng khẳng định hoạt động của tàu Trung Quốc trong phạm vi lãnh hải của Sinh Tồn Đông, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, đã xâm phạm chủ quyền của Việt Nam, vi phạm quy định của Công ước về hoạt động của tàu thuyền nước ngoài trong lãnh hải quốc gia ven biển.

Trước tình trạng tàu dân quân biển Trung Quốc gia tăng hiện diện ở Biển Đông, NTF-WPS ngày 12.5 cho hay Cảnh sát Quốc gia Philippines sẽ điều 7 tàu cao tốc của lực lượng này đến hỗ trợ Lực lượng tuần duyên và Hải quân Philippines tuần tra ở khu vực, theo Philippine Daily Inquirer.