"Charly, cậu bé này thật phi thường. Ông phải gặp ngay đi".

Horacio Gaggioli - một người đại diện chuyên về cầu thủ nhí - nói với tôi như vậy. Ông ta liên hệ lúc tôi đến Montevideo, để nói về sự tồn tại của Lionel Messi. Tôi cứ nghĩ ông ta nhắc tới một cầu thủ 17, 1‌8 tuổ‌i. Nhưng không, cậu bé ấy mới 13 tuổi. "Vì thế tôi sẽ không gặp cậu bé", tôi nói với Horacio. "Bên cạnh đó, chiêu mộ cầu thủ trẻ như thế rất phức tạp".

Phức tạp vì nhiều lý do. Messi tới từ đất nước khác, và ký hợp đồng với cầu thủ trẻ như thế không dễ. Hơn nữa, đội bóng lớn coi cầu thủ trẻ là kế hoạch dài hơi. Và gia đình Messi sẽ ra sao? Bố mẹ Messi sẽ làm việc gì ở Barcelona? Nhưng Horacio cứ khăng khăng và điều đó dẫn tới một phương án. "Vậy, làm như thế này đi. Barca sẽ đài thọ cho gia đình Messi một chuyến đi tới Barcelona. Cho cậu ấy ở đó 15 ngày cùng gia đình, để thử sức. Nếu cậu ấy giỏi như những gì ông nói, tôi sẽ xem Barca có thể làm được gì".

Những ngày đầu tiên của Messi ở Barcelona lại trùng với chuyến đi 10 ngày của tôi ra ngoài Tây Ban Nha. Sau khi trở về, điều đầu tiên tôi làm là gặp những huấn luyện viên để xem ý kiến của họ về Messi ra sao. Tôi muốn đi thẳng vào vấn đề, nên hỏi luôn: "Các ông có muốn ký hợp đồng với Messi không?".

Một vài HLV nói đồng ý, vì Messi chơi bóng rất giỏi. Nhưng họ nói rằng ký hợp đồng với cầu thủ ngoài EU (Liên minh châu Âu) ở tuổi đó tiềm ẩn nhiều vấn đề. Hơn nữa, có những HLV lo ngại về thể hình của Messi, vì cậu ấy có thể trưởng thành với thâ‌n hìn‌h thấp và gầy.

Do các HLV không đồng thuận, tôi quyết định tổ chức một trận đấu, để xem trực tiếp rồi mới quyết định. Trận đấu đó diễn ra bất lợi với Messi, khi cậu bé phải đối mặt với những đối thủ lớn hơn hai tuổi. Tôi muốn xem liệu Messi có thực sự sẵn sàng chưa.

Trận đấu diễn ra lúc 17h, còn tôi đúng lúc đó mới đến sân. Khi tôi đến cổng vào ở góc sân, trọng tài vừa vào sân và thổi còi khai cuộc. Tôi vừa đi tới khu vực khán đài, vừa ngoái sang theo dõi trận đấu. Cứ đi một bước, tôi lại quay sang nhìn. Đi thêm bước nữa, tôi lại dõi theo Messi. Đến khi tới khán đài, tôi nói với một trợ lý ngồi ở đó: "Các anh phải ký hợp đồng với cậu bé này ngay đi".

Chỉ mất năm phút để tôi nhận ra điều đó, đúng bằng thời gian tôi đi bộ từ góc sân tới khán đài. Nếu không có gì bất thường xảy ra, cậu bé sẽ trở thành một trong những cầu thủ vĩ đại nhất. Tôi đã gắn bó với bóng đá nhiều năm, gặp biết bao cậu bé tài năng, nhưng Messi hoàn toàn khác. Tôi chưa từng thấy cầu thủ nào như thế. Messi làm được những điều không tưởng ở độ tuổi đó, giống như những gì cậu ấy vẫn làm cho đến bây giờ.

Messi không chỉ chơi bóng ngoạn mục, mà còn luôn có bóng. Những cầu thủ ở tuổi đó có thể chơi tốt chỉ khi có bóng, nhưng lúc chúng có bóng lúc không. Messi thì khác, lúc nào cậu ấy cũng có bóng. Nếu mất bóng, Messi đuổi theo đối phương ngay cho đến khi đoạt lại mới thôi. Đấy là đối thủ hơn cậu ấy tới hai tuổi, có người cao hơn hẳn một cái đầu. Messi xoay chuyển cả trận đấu, dù ra ngoài sân cậu ấy lại ngại ngùng và bẽn lẽn. Nhưng khi chơi bóng, Messi giống như một người khác, sinh ra để chiến thắng. Cậu dũng cảm, không bao giờ chịu dừng bước. Messi đúng là một kỳ quan.

Rexach là một trong những người quan trọng nhất đưa Messi đến với Barca. Ảnh: Infobae

Vài tuần sau khó khăn ập đến. Tôi đặc biệt lo lắng vì một tài năng đến mức này vẫn chưa nằm trong tầm tay chúng tôi. Tôi sợ rằng cầu thủ như Messi sẽ bỏ qua Barca. Tôi gọi điện cho Chủ tịch Joan Gaspart. Ông đáp: "Đừng làm phiền tôi". Ông ấy ngắt lời khi tôi nói Barca cần ký với Messi. "Cậu bé mới 13 tuổi", ông nói. "Tám hay 10 năm nữa khi cậu ấy ra mắt đội một Barca, còn ai nhớ tới chúng ta nữa".

Câu trả lời của Gaspart có thể khiến mọi người bất ngờ, ở hiện tại. Nhưng lúc đó, Gaspart với tư cách Chủ tịch Barca, phải đưa ra quyết định mỗi ngày. Ông ấy khó có thể nghĩ tới tương lai quá xa. Chủ tịch chỉ lo những chuyện thường ngày trong ngắn và trung hạn, chứ chẳng muốn nghĩ đến những gì xảy ra trong tám năm sau.

Để giải quyết sự quan liêu - tạm gọi như vậy - trong cách vận hành, người quản lý Joan Lacueva đã giúp tôi rất nhiều. Lacueva làm rất tốt nhiệm vụ, khi tìm cách để ký hợp đồng với Messi.

Khi đó, Messi chơi bóng cùng nhiều đội trẻ Barca, đội A, đội B và có lúc là đội C. Cậu ấy chỉ được chơi những trận giao hữu, vì không được đá giải chính thức. Bố con Messi đều không thoải mái với tình hình đó. Họ quá mệt mỏi vì phải chờ đợi, hơn nữa Messi cũng dính chấn thương nặng lúc đó. Cậu ấy bị gãy xương mác và nghỉ thi đấu hai tháng. Tình thế khi đó khó khăn với bất cứ ai, chứ chưa nói tới một cậu bé như Messi.

Cậu ấy phải ở một đất nước xa lạ, thành phố xa lạ, mẹ thì đã trở về Argentina, bạn bè cũng không ở đó. Hơn nữa, Messi không thể chơi bóng. Một ngày nọ, bố Messi gọi điện cho tôi và nói: "Bố con tôi phải làm gì đây? Chẳng ai nói gì với chúng tôi cả. Nếu ông không làm gì ngay, chúng tôi sẽ trở về Argentina".

Ông ta giận dữ cũng dễ hiểu. Ông ta còn nói với tôi rằng hai bố con thường đến trụ sở Barca để tìm câu trả lời. Nhưng người ở đó luôn nói với họ rằng hãy quay lại vào ngày hôm sau.

Vì thế, tôi sắp xếp cuộc gặp với bố Messi và Horacio - người đại diện cho gia đình Messi. Cuộc gặp diễn ra ở một CLB quần vợt nổi tiếng ở Barca, do một người bạn thân của tôi - Josep Maria Minguella - sở hữu. Ở đó, giữa cuộc nói chuyện, tôi xin bồi bàn một mẩu giấy. Trên giấy, tôi viết: "Barcelona, ngày 14/12/2000, trước mặt ông Minguella và Horacio, Carlos Rexach - Giám đốc Kỹ thuật Barca - dù nhiều người phản đối cũng chịu trách nhiệm về việc ký hợp đồng với Messi, miễn là chúng tôi đạt thỏa thuận về những con số".

Mẩu giấy ký nháp của Rexach với người đại diện của Messi năm 2000, đang được Rexach lưu giữ. Ảnh: AP

Chúng tôi biết mẩu giấy đó chẳng có giá trị pháp lý, nhưng là cam kết của tôi, với tư cách Giám đốc Kỹ thuật Barca, sẽ ký hợp đồng với Messi. Phần nào đó tôi cảm thấy nhẹ nhõm vì đã làm việc này. Tình huống của Messi không đơn giản, nhưng ít nhất nếu sau này cậu thi đấu cho đội bóng khác, tôi sẽ không bị coi là kẻ ngốc đã để lọt Messi.

May mắn là Messi vẫn chọn Barca. Chúng tôi mất thời gian và tiền bạc để đi đến ký kết. Nhưng khi đó, tôi không chút nghi ngờ gì rằng mình vừa ký hợp đồng với cầu thủ giỏi nhất lịch sử Barca.

Dù khi tôi làm HLV Barca mùa 2001-2002, hay với những HLV kế nhiệm, tất cả đều quan tâm tới sự thăng tiến của Messi ở các lứa trẻ. Jordi Roura - người từng dẫn dắt Messi ở đội trẻ - nói: "Messi thật không thể tin nổi".

Tito Vilanova cũng nghĩ như vậy. Tôi từng nói chuyện với Tito, khi ông ấy dẫn dắt đội thiếu niên Barca. Tito đã rèn dũa những cầu thủ như Cesc Fabregas hay Gerard Pique. Một ngày nọ, Tito gọi cho tôi và nói: "Charly ơi, có một cậu bé phi thường trong đội bóng". Tôi hỏi: "Cậu bé tên gì?". Tito đáp: "Messi", và không cần nói thêm gì nữa.

Các HLV đội trẻ và đội một Barca sau đó đều nể phục Messi, như Pep Guardiola, Frank Rijkaard, Tito, Luis Enrique hay Tata Martino. Họ đều coi cậu bé là cầu thủ đến từ hành tinh khác.

Ngày Messi trình làng đội một dưới trướng Rijkaard, tôi rất hạnh phúc. Ở trận đó, tôi vẫn thấy Messi thi đấu như ngày tôi gặp cậu ấy lần đầu tiên. Chúng tôi chuẩn bị cho Messi đương đầu những đối thủ lớn tuổi hơn nhiều để xem cậu ấy có xứng đáng chơi cho Barca không. Một cầu thủ trẻ khi ra mắt đội một Barca thường ngại ngùng một chút. Họ khó bộc lộ hết tài năng. Nhưng ngay ở khoảnh khắc đầu tiên, Messi đã xin bóng. Barca khi đó có những cầu thủ như Ronaldinho, nhưng Messi chẳng quan tâm. Thậm chí, chính Ronaldinho kiến tạo cho bàn thắng đầu tiên của Messi.

Ronaldinho cõng Messi sau khi kiến tạo để Messi ghi bàn đầu tiên cho Barca. Ảnh: FCB

Messi hạnh phúc khi chơi bóng. Tôi chưa nói chuyện với cậu ấy về những gì xảy ra mùa hè vừa qua, hay chuyện cậu ấy muốn rời Barca. Nhưng năm 2020 thực sự đáng quên dưới bất cứ góc độ nào, và dĩ nhiên nó ảnh hưởng tới Messi. Tôi có cảm giác Messi sẽ tiếp tục thi đấu cho Barca. Cậu chỉ cần một đội bóng có thực lực để gặt hái thành công. Vì Messi sẽ làm mọi thứ còn lại. Luôn là như vậy.

Có chuyện này buồn cười, rằng mọi người luôn cho rằng tôi đã phát hiện ra Messi. Nhưng tôi luôn trả lời rằng mình không phát hiện ra Messi. Chính Messi phát hiện ra cậu ấy. Tôi chỉ đưa ra quyết định ký hợp đồng với Messi mà thôi. Dĩ nhiên, quyết định đó hay nhất cuộc đời tôi.