Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Hữu Trung, giảng viên bộ môn Phụ sản, Đại học Y dược TP.HCM, Trưởng phòng khám Phụ Sản, bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM (cơ sở 2), cho biết không ít phụ nữ gặp tình trạng chu kỳ kinh nguyệt không đều.

Điều này không chỉ do thói quen, lối sống chưa phù hợp. Một số bệnh lý, vấn đề sức khỏe cũng khiến chu kỳ kinh bị rối loạn.

Mang thai

Với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản có quan hệ tìn‌ּh dụ‌ּc nhưng không dùng biện pháp phòng tránh, chậm kinh là dấu hiệu có thai. Để biết chính xác, bạn cần dùng que thử thai.

Khi kết quả thử hai vạch, bạn cần đi khám chuyên khoa sản để xác định vị trí, tình trạng hoạt động của thai.

Buồng trứng đa nang

Hội chứng buồng trứng đa nang là một trong những nguyên nhân thường gặp gây chậm hoặc không có kinh trong vài tháng. Điều này xảy ra nhiều nhất ở những phụ nữ có thể trạng béo phì, rậm lông, mụn trứng cá...

Qua siêu âm, các bác sĩ có thể thấy hình ảnh buồng trứng nhiều nang nhỏ. Đây là một rối loạn có thể ảnh hưởng đa cơ quan, liên quan nhiều chuyên khoa như phụ sản, hiếm muộn, nội tiết, thẩm mỹ, da liễu.

Việc can thiệp điều trị những phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang tùy theo triệu chứng bệnh gây ra, có thể phối hợp nhiều chuyên khoa.

Sụt cân hoặc luyện tập quá sức

Tập luyện thể thao quá sức hoặc tình trạng sụt cân quá nhanh cũng khiến nữ giới bị mất năng lượng, vỏ não bị stress trong thời gian dài. Điều này cũng gây ức chế hệ thống điều hòa cơ quan sin‌ּh dụ‌ּc nữ, dẫn đến kinh nguyệt chậm.

Stress

Những chuyện buồn phiền, tâm trạng không ổn định, căng thẳng, lo âu, suy nghĩ quá nhiều… sẽ ức chế sự rụng trứng. Trứng không rụng (chu kỳ không phóng noãn) khiến kỳ kinh đến muộn hơn bình thường.

Tác dụng phụ của một số loại thuốc

Tiến sĩ Hữu Trung cho biết việc sử dụng một số loại thuốc như chống đông máu, nội tiết tố, giảm cân, an thần, tránh thai khẩn cấp có thể dẫn đến các tác dụng phụ, bao gồm chậm kinh nguyệt.

Để cải thiện tình trạng chậm kinh trong trường hợp này, phụ nữ cần được thăm khám phụ khoa, hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để ngưng sử dụng thuốc.

Nếu tình trạng rối loạn kinh nguyệt kéo dài, bạn nên ngưng sử dụng thuốc và thay thế bằng một trong các biện pháp tránh thai an toàn khác.

Dùng chất kíc‌h thí‌ch

Rượu bia, thu‌ốc l‌á đều là những chất kíc‌h thí‌ch khiến c‌ơ th‌ể khó có chu kỳ kinh đều đặn. Uống quá nhiều rượu bia sẽ ảnh hưởng đến hệ thống điều hòa nội tiết sin‌ּh dụ‌ּc nữ, từ đó gây rối loạn kinh nguyệt.

Hút thu‌ốc l‌á làm giảm phân phối oxy đến các cơ quan, trong đó có cơ quan sin‌ּh dụ‌ּc nữ trong vùng chậu. Hội chứng tiền kinh nguyệt lúc này có thể nặng hơn.

Ngoài ra, thu‌ốc l‌á có thể khiến cho nhu động của niêm mạc bên trong các ống dẫn trứng bị rối loạn. Điều này có thể là nguyên nhân giảm chất lượng cũng như số lượng trứng, dẫn đến hiếm muộn hoặc thai ngoài tử cung.

Sử dụng nhiều chất kíc‌h thí‌ch, rượu bia khiến hệ điều hòa nội tiết sin‌ּh dụ‌ּc nữ bị rối loạn. Ảnh:

Tăng cân hoặc giảm cân đột ngột

Tất cả bất thường về mặt cân nặng đều có nguy cơ dẫn đến tình trạng rối loạn rụng trứng. Giải pháp để khắc phục tình trạng này là phụ nữ nên điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý, giữ c‌ơ th‌ể không quá béo hoặc gầy. Khi c‌ơ th‌ể bạn trở lại bình thường, hiện tượng chậm kinh sẽ tự động được điều chỉnh.

Các bác sĩ khuyến cáo phụ nữ giữ cân nặng ở mức bình thường theo chiều cao là lý tưởng nhất. Những phụ nữ thừa cân, béo phì hoặc quá gầy (do giảm cân đột ngột, tập luyện quá sức) thường có kinh nguyệt không đều.

Mãn kinh sớm

Mãn kinh là tình trạng phụ nữ không có "đè‌n đ‌ỏ" trong vòng 12 tháng. Tuổi mãn kinh trung bình là 48-53. Tuy nhiên, một số phụ nữ mãn kinh ở độ tuổi 40.

Một số phụ nữ bị mãn kinh sớm do di truyền hoặc di chứng của phẫu thuật buồng trứng trước đây (bóc u nang, cắt buồng trứng…).

Ngoài ra, một số phụ nữ gặp các rối loạn tiêu hóa, chế độ sinh hoạt không hợp lý, hay thức khuya…, có thể bị chậm kinh hoặc gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt. Đó là lý do một số nữ sinh bị chậm kinh trong các kỳ ôn thi.

Tiến sĩ Hữu Trung khuyến cáo để biết chính xác tình trạng và nguyên nhân, phụ nữ nên đến các cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa phụ sản thăm khám và điều trị sớm.